ბოშა ხალხის ისტორია - ინდური პერიოდი

* ბოშები (შესავალი)

ბოშების ყველაზე გავრცელებული თვითსახელწოდება, რომელიც მათ ინდოეთიდან გამოტანეს, არის „რომ“ ან „რომა“ ევროპელ ბოშებში, „დომ“ – ახლო აღმოსავლეთისა და მცირე აზიის ბოშებში და „ლომ“ სომხეთის ბოშებში. ყველა ეს სახელწოდება მომდინარეობს ინდოარიული d’om–იდან პირველი ცერებრალური ბგერით. ცერებრალური ბგერა,

პირობითად რომ ითქვას, რაღაც საშუალოა ბგერებს „რ“–ს, „დ“–ს და „ლ“–ს შორის. ლინგვისტური გამოკვლევების თანახმად, ევროპელი „რომა“ და აზიელი და კავკასიელი (სომხეთის) „დომ“ და „ლომ“ ხალხები ინდოეთიდან წამოსული მიგრანტების სამი ძირითადი „ნაკადის“ შთამომავლები არიან. თანამედროვე ინდოეთის სხვადასხვა რეგიონებში d’om–ის სახელის დაბალკასტური ჯგუფები ცხოვრობენ. მიუხედავად იმისა, რომ ინდოეთში მცხოვრები დღევანდელი „დომ“–ის ხალხის უშუალოდ ბოშებისადმი მიკუთვნება რთულია, მათ სახელს ბოშებთან სწორედაც რომ პირდაპირი კავშირი აქვს. სირთულე იმაში მდგომარეობს, რომ ძნელია იმის გარკვევა, რა კავშირი ჰქონდათ წარსულში ბოშების წინაპრებს და თანამედროვე ინდოელი d’om–ის ხალხების წინაპრებს.

20–ე საუკუნის 20–იან წლებში ჩატარებული ლინგვისტური კვლევების შედეგების მიხედვით, რომლებსაც ზოგიერთი თანამედროვე მეცნიერიც იზიარებს, ბოშების წინაპრები ინდოეთის ცენტრალურ რაიონებში ცხოვრობდნენ და ინდოეთიდან გამოსვლამდე რამდენიმე საუკუნით ადრე (დაახლოებით 3–ე საუკუნე ჩვ. წელთაღრიცხვამდე) ჩრდილოეთ პენჯაბში გადასახლდნენ. სხვადასხვა კვლევების შედეგების მიხედვით, d’om–ის სახელის ხალხები ინდოეთის ცენტრალურ რეგიონებში ჩვ. წ–მდე V—IV საუკუნეებში ცხოვრობდნენ და საერთო წარმოშობის ხალხების ერთიანობას წარმოადგენდნენ, მაგრამ მოგვიანებით, კასტური სისტემის წარმოქმნასთან ერთად მათ კასტური იერარქიის დაბალი საფეხრუები დაიკავეს და შესაბამისად უკვე კასტური ჯგუფის სახითაც აღიქმებოდნენ. ამასთან კასტური სისტემაში მათი ინტეგრაცია მხოლოდ ინდოეთის ცენტრალურ რაიონებში ხდებოდა, ხოლო ჩრდილოეთით ისინი კვლავ თემური ჯგუფების სახით ცხოვრობდნენ. ბოშების ინდოეთიდან თემური სახით გამოსვლას ხელს უწყობდა ქვეყნს ჩრდილოეთში ირანული მომთაბარე ტომების შესვლა და ჩასახლება, რომელმაც ბოშების გამოსვლის პერიოდისთვის მასობრივი ხასიათი მიიღო. ამ გარემოებებმა, იმის გათვალისწინებით რომ თვით ინდოეთში ბურებრივი პირობებიდან გამომდინარე d’om–ის ხალხებს მუდმივად მომთაბარეობა უწევდა, განაპირობეს ამ ქვენიდან მათი გამოსვლის შემდეგაც მათი ცხოვრების წესი – მომთაბარეობა.

მეცნიერთა ერთი ნაწილი ვარაუდობს, რომ ინდოეთიდან გამოსვლის პერიოდში ბოშების წინაპრები საერთო წარმოშობის სოციალურად სტრუქტურირებულ ეთნიკურ მოსახლეობას წარმოადგენდა (და არა ცალკეულ კასტებს), რომლებიც სავაჭრო გადაზიდვებით და სატრანსპორტო ცხოველებით ვაჭრობით იყვნენ დაკავებულნი, ასევე, საჭიროების შემთხვევაში დამხმარე საქმიანობის სახით დაკავებულნი იყვნენ სხვადასხვა ხელობებით და მომსახურებით.

ბოშებსა და თანამედროვე ინდოელი d’om–ის ხალხებს (რომელთაც მკვეთრად გამოხატული არაარიული ნაკვთები აქვთ, ვიდრე ბოშებს) შორის კულტურულ და ანტროფოლოგიურ სხვაობას მეცნიერები ხსნიან არიული გავლენით (კერძოდ კი ირანული მოდიფიკაციით) იმ რეგიონებში, სადაც ბოშების წინაპრები ცხოვრობდნენ, ანუ ინდოეთის ჩრდილო–დასავლეთი რეგიონებისთვის, სადაც ბოშების წინაპრები გამოსვლის წინა პერიოდში ცხოვრობდნენ.

ესეც მუსიკალური ნაწყვეტი ფილმიდან რაჯასტანელი ბოშების შესახებ:

* ბოშა ხალხის ისტორია - ძველი ისტორია